Midilli seyahati için pratik rehber

Şimdiye kadar altı kez gittiğimiz, dolayısı ile oldukça sevdiğimiz Midilli için küçük bir kılavuz derledik. Yunanistan’ a ilk gidişiniz ise, ‘Sofra adabı‘ ve ‘Nerede yemeli’ yazılarına da göz gezdirmenizi tavsiye ederiz. 2019 senesinde de Midilli’de kapıda vize uygulaması olacağı açıklandı, ama belgeleri bilet aldığınız acentaya sormanız daha iyi olur. (Editör notu: 2019’da “Midilli’nin en güzel plajları’ nı da derledik ve bazı fotoğrafları güncelledik)

Midilli’ye nasıl gidilir sorusunun tek mantıklı cevabı feribot (uçak hem pahalı, hem de Atina aktarmalı). Midilli feribotlarının çıkış ve varış limanları Ayvalık ve Küçükkuyu; karşı tarafta ise Petra ve Mitilini (merkez). Biz Küçükkuyu limanını hiç kullanmadık (bu güzergah kuzeydeki Petra’ya varıyor). Ayvalık’tan ise iki firma çalışıyor (Jale Tur ve Tur-Yol)  ve yarım saat arayla kalkıyorlar. Gitmeden evvel  web üzerinden bilet almakta fayda var, ama acentalar limanın hemen karşısında; düşük sezonda oradan da alabilirsiniz. Arabanızla geçiyorsanız, belgeleri önceden tamamlamayı unutmayın; burası İpsala kapısı gibi değil, Turing ofisi yok. Ne yeşil sigorta yaptırabilirsiniz, ne de uluslararası ehliyet. Maalesef her iki tarafta da pasaport kapısı kalabalık ve organizasyon bozuk. Erken de gitseniz, geçişiniz uzun kuyruklarla ve belki biraz da asap bozukluğu ile olacak.(Kazık kadar adamlar kuyrukta kaynak yapmayı marifet sanıyor, ciddi yumruklu kavga bile gördüm)

Neyse, moral bozmayın, ada buna değecek kadar güzel. Coğrafi olarak bir ada, ama sanmayın ki 4-5 günde gezilir, bunu unutun. Ya bazı yerlerden feragat etmeli, ya da en az bir hafta ayırmalısınız. Bazı yazılarda, ‘güney rotası’, ‘kuzey rotası’  gibi, adanın bir yüzünü tek günde kat eden program tavsiyeleri görüyorum. Günün sonunda, arabanın içinde yayık ayranı gibi olmak istemiyorsanız pek tavsiye etmem. Adayı kuş bakışı bir üzüm salkımı gibi görüp, ortadaki büyük körfezden (Kalloni körfezi)  ikiye ayırırsak, sağ ve sol salkımları iki ayrı seyahatte yapmak daha uygun olabilir. Araba kiralamak için Midilli limandan çıkışta sola (şehir tarafına) dönünce birçok acenta var. Yüksek sezonda, (15 Temmuz-30 Ağustos) Türkiye’den çıkmadan ayarlayın bence. Uzun süre kalacaksanız veya aynı sene içinde Yunanistan’a birçok defa giriş yapacaksanız aracınızı da geçirebilirsiniz, ekonomik olur (sezona ve kiralama süresine göre günlük 30-45 Eur arası düşünün). Bu arada ada çok büyük, arabasız kesinlikle gezilmez!

Plajlar genelde taşlık; ince kum pek az. Çocukla gidenlerin hiç üşenmeden bir güneş şemsiyesi taşıması faydalı olur, ya da inince bir tane edinin (10-15 Eur), en kötü ihtimalle orada bırakırsınız; plaj seçimi konusunda büyük özgürlük verir. (Yunanistan’ın genelinde ‘beach’ kültürü olmadığını, bunun yerine organize plajlarda günlük 6 Eur’ ya iki şezlong, bir şemsiye kiralandığını ve bunun da her plajda olmadığını hatırlatırım).

Tesisler orta sınıf, temizlik konusunda hiç problem yok, ama grubunuzda 5 yıldız meraklısı eleman varsa sıkıntı olabilir. Eğer müşkülpesent değilseniz, merkez hariç, gittiğiniz yerde görerek oda bulmanız sorun olmaz; böylece program konusunda daha bağımsız olabilirsiniz. (Restoranını beğendiğin köyde kalmak kadar rahatlatıcı bir şey olamaz!)

Ege Denizi’nin en iyi barbunu burada yenir (yemeden dönmeyin). Kutsumura bulursanız onu da yiyin (tekir, ama bizimkinden büyük). İkisi de adadaki iç denizlerden çıkıyor (Kalloni ve Gera). Sardalya mevsimi, Temmuz- Eylül arası. Tuzda yaptıkları sardalya, ouzo mezesi olarak bir destan. Bazı arkadaşlar tadına bile bakmadan geliyor, şaşırıyorum (“Sardeles pastes” diye ısmarlayın).

Midilli tarafında, pasaport damgalandıktan hemen sonraki salonda, daha gümrük binasının içinde iken broşürlere göz gezdirin. Ücretsiz dağıtılan Türkçe ve İngilizce bir kitapçık var; çok çok iyi! Tur programı için ise şöyle yapalım; Midilli’den başlayarak kuzeye doğru sahilden, saatin ters yönünde turlayalım. Bütün bu noktaların tek bir seyahatte gezilmesi zor; dolayısı ile biz program önermeyelim. Siz, zamanınıza ve zevkinize göre harmanlayın. Midilli’nin diğer bir özelliği de, muhtelif yerlerinde birçok termal su kaynağı olması. Eğer ilginizi çeker ise programınıza bunları da dahil edin. Suyunun özelliğine göre zindelik verme, veya eşekten düşmüşe döndürüp uyku verme şeklinde etki gösterdiğini söyleyen farklı kaynaklar var.

Mytilini:

İdari başkent ve hareketli bir liman olduğu için, sahildeki kafeler ve gece hayatı çok canlı, restoranları iyi. Kentin içinde bir tek plaj var (Tsamakia ,kalenin altında), denizi güzel, ama adada çok daha güzel plajlar mevcut. (Bu arada linklere tıklarsanız harita bağlantısı açılır)

Bu şehir, günübirliğine sağa sola gitmek için çok uygun değil, ama Ayvalık’tan akşam gelen tekneye bindiyseniz bir gece kalın. Biz hep şehir içinde Orfeas otel’de kaldık. (Matah bir yer değil, ama gümrükten yürüme mesafesi, otelden de merkeze yürünür; dolayısı ile konumu iyi, sezona göre dbl oda 45-60 Eur). Kiralık arabayı ertesi sabah alıp, 1 günlük kira tasarruf edebilirsiniz. Şehir içinde araba tamamen gereksiz, hatta problem bile olur. Liman içinde yan yana yeşil tenteli 3 restoran var; hepsi iyi. Bunları tekne yanaşırken göreceksiniz (Şansınız varsa canlı müzik olmaz. Buradaki müzik, piyanist şantör usulü. Bir de bize hoşluk olsun diye Türkçe parçalar da çalıyorlar ki biz pek haz etmiyoruz). Göreceli sükunet, kalenin kuzey tarafında var. Yürüyerek merkezden 20 dakika. Burada yine yan yana 4-5 restoran mevcut, bizim favorimiz Ρεμπετης (Rebetis). Bir de limanın tam göbeğinde, Panellinion pastanesi var ki, sırf fotoğraf çekmek için gitmeye değer, yüksek tavanlı bir tatlı mabedi.

Skala Mistegnon

Turistten uzak, minik bir koydur. Burada taptığım iki restoran var: öğle vakti için koyun ucunda, mendireğin yanında püfür püfür esen O Batis; akşam kalıyorsanız, yolun kenarında limana karşı Poseidonas .Koyda birkaç oda kiralayan tesis var. Bunlardan 9 Muses en iyisi, denk getirirseniz kalın. Buradaki plaj çocuklara uygun, ama organize değil (şemsiye şart). Ağaç gölgelerinden faydalanmak için ise erken gitmek gerekli. (9 Muses in kendi şemsiyeleri var)

Skala Neon Kidonion

Turistik olmayan başka bir koy. Şemsiye yok, duş var. Siyah beyaz minik çakıllı plajına hastayım; denizin dibine fayans döşeli izlenimi veriyor. Kalınabileceğini düşünmüyorum.

2 restoranı var, girer girmez karşınıza çıkan Tou Koutri iyi. Yarımada üzerindekine gitmedik.

Mantamados

Dağ köyü. Güzel bir kilisesi ve sempatik bir meydanı var. Manda yoğurdu ve peyniri meşhur. Bizimkiler bol bol peynir satın alıyor. Benim için anlamı, Ezine’ ye gidildiğinde peynir almaya eşdeğer. Bir de ister istemez gündüz vakti bagajda koruma problemi olacak diye hiç zorlamadım (Ayvalık çarşıda iddialı birçok peynirci var, isterseniz kargo bile yapıyorlar). Yoğurt konusunda da, adanın herhangi bir yerinde kahvaltı veya yemekten sonra söyleyeceğiniz ballı yoğurt en az buradaki kadar iyi. Şehir, sempatik, özgün karakterini korumuş, görmeye ya da akşamüzeri kahvesine değer, ama kalmaya değmez.

Tsonia

Kırmızı volkanik kumlu plajı ile meşhur. Restoranların kendine ait şemsiyeleri var. Yemek yerseniz faydalanabilirsiniz. Plaj sığ, çocuklara uygun. Kumu nedeni ile görülebilir, ama kalacak daha güzel yerler var, gecenizi harcamayın derim.

Skala Sikamineas

İnişi biraz zahmetli ve ana yoldan uzak olduğu için genelde göz ardı edilir bu köy, oysa adanın en sempatik yerlerinden biridir. Her gidişimizde muhakkak bir gece kalırız. Sırf minik balıkçı limanı ve iki restoranı bunun için değer. Atmosferi adamı oturtur, yedirir, içirir :))

Birçok küçük oteli vardır. İçinden (liman arkası) denize girmek sıkıntı olur; çok kestane var. Şehrin içinde yol, otopark tabelasıyla bitti sanırsın. Türklük yap (!), otoparka girme, denize sür, sola dön, arabayı ilerde deniz kenarına park et. Bu yol Eftalou yoludur. Denize girmek için toprak yol başlayınca bol ağaç gölgesi var, bank var, hatta duş bile, fakat plaj çok iri taşlı, yanınızda kalın mat olmalı. Yolun devamı toprak; kendi arabanızla gitmenizi pek tavsiye etmem, ama manzara güzel, buradan Molivos’a kadar devam edebilirsiniz. Molivos’a gitmek için diğer alternatif tekrar yukarı, Sikamineas köyünden sağa devam etmek. Bu yol asfalt, ama oldukça virajlı; sahil yolu ile aynı süre.

Eftalou

Bu bölgede standardı yüksek bayağı tesis var. Denizin en soğuk ve berrak olduğu yer (Akçay’ın tam karşısı). Tam plajın dibinde volkanik bir termal su var (Efthalia hot springs). Üzerindeki hamam benzeri kubbeden tanınıyor; giriş ücreti cüzi. Yapabilirsen 2 dakika kaynar suda oturup, sonra kendini denize atıyorsun (3-5 defa). İnsan çakı gibi oluyor. (Çocuklara tavsiye edilmiyor, bir de bu sular mayoların rengini attırıyor, en döküntü mayo/şortunuzla girin). Restoran tavsiyesi ise Hrisi Akti (Golden beach), plaj kenarında teraslı manzaralı bir yer. Yalnız arabayı park edip biraz yürümek ve merdiven inmek gerekiyor (çıkarken mızmızlanmayın).

Molyvos (Mithymna):

Turistlerin olmazsa olmazı bir kent. Otantik, tamam, ama yokuşlu; çocukla gezmek biraz zorlayabilir. Diğer yerleşim birimlerinden farkı, inşa malzemesi olarak koyu renkli volkanik taşların kullanılmış olması; sokaklardaki parke taşlar buna dahil. En iyi oteli, plaj tarafındaki eski zeytinyağı fabrikası (Olive press). Balayı konseptine uygun, ama çocukla kalmak için pek uygun değil, ayrıca lüzumsuz pahalı.

Burası baz alınacaksa, şehrin etrafındaki otoparklı otellerden seçmenizi tavsiye ederim (Molyvos Stars hariç. Değil Midilli, Yunanistan’daki en kötü deneyimimiz oldu). Şehir içindekilerin hem otopark sorunu var, hem de odalar restore edilen taş binalarda olduğu için küçük. Limandaki restoranlar sadece yazın yoğun çalıştığından biraz turistiktir, ben pek tutmam. Şehir içinde teraslı olanlara da gitmedim. Ama Sikaminea tarafından gelirken Vafios kasabasında, Taverna Vafios var ki, et konusunda bir efsanedir, gün batımı manzarası da aşağıda, tavsiye ederim.

Petra

Kalmaya değmez. Tek özelliği, peri bacası kılıklı bir kaya ve onun üzerindeki ev. Girişteki uzun plajı geçtikten sonra, sahilde restoranların başladığı kısmın ortalarına doğru çok iyi bir ızgaracı var (Marina Grill). Döner ve şişi iyi; öğlen acıkırsanız değerlendirin (burada saat 14:00’de başlar).

Demin geçtiğiniz plaj çocuklar için uygun.

Gavathas

Adanın en özgün yerlerinden biridir. Oldukça uzun bir kum plajı var. Deniz sığ ve çocuklara uygun. Kiralık şemsiye yok. Zaten topu topu bir restoran, birkaç pansiyon var. Bir kıyı köyü olmasına rağmen çok sakin ve hoş bir melankoli hakim. Kalınmasa dahi adanın bu bölümüne geçilirse muhakkak görülmeli. Vahşi havası, yalnızlığı, rüzgarı, bir şekilde etkiliyor insanı. Her gelişimizde görmek istiyoruz.

Antissa

Bir kıyı kenti değil, ama kesin görülmeli (Gavathas’ın güneyinde, iç bölgede). Bundan 40 yıl öncesinin bir Türk köyü havası var. Meydanda iki çınar ağacı, altında bir sürü kahve ve restoran, lak lak eden bir yığın insan.

Köyün kahvesinde (meydandaki çınarın altında) 2 ouzo ve bir sürü küçük mezeye utana sıkıla 9 Eur istedi kahveci, ben utandım. Köyün turizmle alakası yok; kiralık oda bulamadık.

Sigri

Adanın en rüzgarlı yeri. Batı rüzgarlarına açık. Kiralık oda mümkün, lüks otel yok. İlk gelişte vardığınız küçük meydan, şehir hakkında yanlış bir izlenim veriyor. Şehri ortadan bölen kayalığın sol tarafında (güneye doğru) daha fazla yerleşim, tesis ve çocuklara uygun kum plaj var (Sigri beach diye geçiyor). Burası rüzgar olarak daha korunaklı, tabii ki şemsiye yok, ücretsiz kabin ve duş var. Şanslıysanız ağaç gölgesi bulabilirsiniz. Deniz sığ, çocuklara uygun. Remezzo’s diye bir restoran var, ıstakoz uzmanı olarak nam salmış.

Sigri genel görünüm 

Restoran, mavi tenteli yer. Plaj, resmin en sağındaki ağaçlıklı bölge. Geldiğinizde arabayı resmin solunda kalan liman otoparkında bırakıyorsunuz. Resim, şehri denizden ikiye ayıran kaya ve kale üzerinden çekildi. Bir de rehberlerde ‘taşlaşmış orman-petrified forest’ parkını okuyacaksınız, gelirken yol tabelaları da var; volkanik bir patlama sonucu, küllerin altında kalarak taşlaşmış ağaç gövdelerinin olduğu bir açık hava müzesi bu. Eğer jeoloji bilimi aşığı iseniz, çöl gibi bir yerde 5 tane ağaç kökünü görmem lazım diyorsanız, gidin. Ama bunun dışında bir şey yok; beklentinizi yüksek tutmayın (Mekan 18:00’de kapanır. Sıcakta pişmemek için su ve şapka şart).

Skala Eresou

Adanın popüler spotlarından biri. Bence eşcinsellerin favorisi olmasa idi asla bu kadar ünlü olmazdı. Buna mukabil denizi çok güzel, plaj küçük çakıl ve çabuk derinleşiyor, suyu da oldukça soğuk. Restoranların hepsi, plaja yol seviyesinden ahşap iskeleler ile çıkma yapmış. Dolayısı ile alt kısımlarında bol miktarda gölgelik mevcut.

Restoranlar ise rekabet halinde olduğundan, hepsi birbirinden iyi. Biz airbnb den sahile yakın bir ev aldık. Mekanın güneş batışı güzel. Kalmak için, kıyıdan az içerideki Eressos şehri bayağı otantik görünümlü, bir alternatif olabilir.

Tavari

Skala Eresou’nun gölgesinde kaldığından fazla bilinmez, ama  bizce birkaç gömlek daha iyi. Yerellerin geldiği, son derece sakin bir mekandır. Plaj çocuklara uygun, ama biraz taşlı. Güneş batışı mükemmel. İki-üç restoran var. Yannis’ in yeri Palukos‘u bulun (basılı menüsü yoktur, siparişinizi masanızda alır 🙂 . Sahildeki bar ve kafelere oda sorabilirsiniz. Biz, sahilden görünmeyen Tavari Beach otel de kaldık ama maalesef artık kapalı (2019).

Skala Kallonis

Adanın ortasındaki iç denizin göbeğindeki yerleşke. Ancak yol düşerse geçilir. Zevkine şaştığım birkaç turistin kaldığı da vakidir (adada bu kadar güzel yer varken). Buna mukabil, Kalloni körfezi, kuşların göç yolu üzerinde olduğundan, şehir ornitologlarının uğrak yeri imiş. Diğer bir özelliği ise, adanın barbun ve sardalya merkezi olması.

Yol düşerse sahildeki bir restoranda muhakkak yemek yenmeli (bunun için yolun düşmesine gayret bile edebilirsiniz :)). Yalnız burada esinti pek yok, içeride kalıyor, dolayısı ile çok sıcak bir günü tercih etmeyin. Taze barbun veya iyi sardalya bulundurmak, adamlar için şeref meselesi (tuzda uskumru da tavsiye ederim). Denizin derinliği, 30 mt. ilerledikten sonra bile 30cm’i geçmediğinden, kum da çok ince taneli olduğundan, çocuklar çayıra salınabilir rahatlıkla. (Kalloni körfezini kısa devre yapıp, boğazı geçen bir feribot da varmış, ama biz pek denk gelmedik.)

Agia Paraskevi

Bu ova şehrinde (Kalloni’nin 4 km. kuzeydoğusu), adanın en iyi pirzolası yapılıyor. Pirzolanın yapıldığı yer de, meydandaki köy kahvesi restoran (To Kotero). Kime sorsan, şişman amcayla karısını gösteriyor. Salata, şarap ve patates kızartması var. Şanslıysan adamın karısı bir meze de yapmış olabilir. Kalınacak bir yer değil, fakat köyde bazen şenlikler düzenleniyormuş, biz denk gelmedik. Pirzola çok lezzetli, ama sunumu çok güzel bulmayabilirsiniz, bizdeki gibi kalem kalem mantığı yok. Biraz neandertal stilde yeniyor :).

Vatera

Oldukça geniş ve uzun, orta büyüklükte, çakıllı ve kum  plajları var. Şemsiye kiralayan yerler var, bazıları da restoranlara ait. Deniz çabuk derinleşir. Restoran ve kalacak yer opsiyonu oldukça fazla. Plaj, özellik olarak Skala Eresou ve Tavari’dekilere benziyor (orta ve ince büyüklükte taşlı).

Ta Kalamakia restoranda genelde buzuki olur.  Saat 02.00 gibi bitince ahali kalkar (hafta sonu), yandaki Thalassa Beach Bar’a geçer. Orada da canlı müzik başlar, sabah 6’ya kadar. Yunanlıların eğlence temposuna şapka çıkarıyoruz saygıyla. (Canlı müzik programları her daim değişebilir Yunanistan’da; eğer amacınız bu ise, gitmeden evvel muhakkak sorun.)

Melinta

Bu köye aslında Plomari’den gidilir. Vatera bağlantılı yol bir doğa harikası, ama çok virajlı, bazı kesimleri de bozuk. Burası da Tavari gibi pek bilinmez, sadece 2-3 pansiyon var. Maria’nın yerini sorun. Kalamazsanız da adanın en güzel yemeklerini yersiniz. Balıkları kocası tutar, karısı Eleni pişirir, büyükanne de (Maria) hayatınızda yediğiniz en güzel patlıcanı yapar. Peynir kızartması da olağanüstü (peyniri yukarki köyden alıyorlar). Deniz güzel.

Biz hiç kalmadık, ama yukarıdaki Paleoxori dağ köyünde de güzel manzaralı kalınacak yerler varmış.

Plomari

Yunanistan’ın ouzo merkezi. Barbayanni, Mini, Plomari burada imal ediliyor (mekanın suyu güzelmiş o yüzden). Şehrin içindeki eski merkezde, çınar altı restoranında, yemek yiyemiyorsanız en kötü ihtimal bir kahve için. Ortamı çok güzel. Bizim memlekette böyle çınaraltı kahveleri neredeyse kalmadı maalesef.

Ben bu şehri (çınaraltı meydanı hariç) güzel bulmam, etrafta çok daha güzel yerler var. Fakat zevke göre değişir. Volta atılabilecek, nea kafe ve restoranlarla dolu bir sahil şeridi var ve akşamları hareketli, ama yoldan geçen motor gürültüsü kafanızı şişirebilir, liman tarafı daha sakin. Bizim kafadaysanız, mutfağı için değil, ama manzarası için Berdema‘yı tavsiye edelim (akşam).

 

Şehirde bir de Barbayanni uzo fabrika-müzesi olduğunu hatırlatalım. Dağdan gelen suyu çok güzel olduğu için uzoların çoğu burada üretiliyormuş. Tavernanın birinde Midilli uzoları koleksiyonunu görünce sizin için fotoğraflamadan edemedim :).

Benim şahsi tercihim Giannatsi (Yanatsi okunuyor), ama her yerde yok maalesef. Pitsiladi’ye de çok prim veriyorlar, ama ben özel bir tat alamadım.

Tarti

Çocuklu seyahat için uygun plajı var. Kiralık şemsiye de mevcut. İptidai şartlarda (ama temiz) oda da bulabilirsiniz. Koy, kayalıkların arasına gizlenmiş bir kumsal, etraf da çam. Gözü bozacak bir yapılaşma yok, ben bu nedenle çok severim.

Restoran tercihiniz, asfalt yola ters tarafa, koyun sakin ucuna düşen Sebastian olsun (fotoğrafta en sağda). Mekanda her daim kızarmış çim çim karides var (o kadar taze ki kabuk ve ayaklarıyla yenebiliyor ayıklamadan, buz gibi bira da içiriyor tabii meret). Şezlonglarından ücretsiz faydalanabilirsiniz.

Agios Ermogenis

Saate ters turladığımız için sona kaldı, ama aslında Midilli’den gitmek daha uygun (günübirlik). Gera körfezinin sağ ağzında yer alır. Konaklama şansı yok. Bu da Tarti gibi, çamlar içine gizlenmiş bir kumsal. Çocuklara uygun. Plajda tek restoran olmasına ve sadece sezonda açık olmasına rağmen gayet iyi. (Bu arada Gera körfezinin ağzında da körfezi turlamamak için bir araçlı tekne geçişi varmış, biz hiç denk gelmedik).

Midilli gezilecek yerler

Bu da yukarıda bahsi geçen yerlerin haritası ve olası yollar. Kalanını biraz da siz çalışın… 🙂